Akupunktura w leczeniu neuropatii spowodowanej chemioterapią

08.10.2025

Neuropatia w trakcie chemioterapii (CIPN ang. Chemotherapy-induced peripheral neuropathy), zwłaszcza przy stosowaniu takich leków przeciwnowotworowych jak cisplatyna, oksaliplatyna, paklitaksel, stanowi duży problem związany z jakością życia i przebiegiem leczenia. Neuropatia jest spowodowana uszkodzeniem osłonki mielinowej nerwów obwodowych, objawiających się drętwieniem, bólem, osłabieniem mięśniowym, kłuciem i pieczeniem odczuwalnymi w na dłoniach i stopach.

W bardzo nasilonych postaciach neuropatii może zaistnieć konieczność zmniejszenia dawki leków przeciwnowotworowych, zmiany leków lub nawet przerwania leczenia przeciwnowotworowego. Leczenie jest trudne i często nieefektywne. Stosuje się preparaty witaminy B, kwas foliowy, fizjoterapię, leki przeciwbólowe. Często zmniejszenie dolegliwości wymaga bardzo długiego czasu i zależy od indywidualnej wrażliwości na zastosowane leki.

Ostatnio w czasopiśmie medycznym Complement Ther Med autorzy chińscy opublikowali wyniki analizujące badania dotyczące leczenia neuropatii obwodowej wywołanej chemioterapią i poprawie jakości życia pacjentów z chorobą nowotworową. Przegląd uwzględniał kwalifikujące się przeglądy systematyczne opublikowane w jednej z dziewięciu elektronicznych baz danych między rozpoczęciem przeglądu a sierpniem 2024 r.

Obejmował on dorosłych pacjentów z chorobą nowotworową w dowolnym stadium, poddawanych chemioterapii. Interwencje obejmowały akupunkturę, stosowaną samodzielnie lub w połączeniu ze stymulacją elektryczną lub moxibustion*, oraz przezskórną elektryczną stymulację punktów akupunkturowych/nerwów (TEAS). Analizowane wyniki obejmowały zmiany w CIPN, prędkości przewodzenia nerwowego (NCV) i jakości życia.

Wyniki oceniono na podstawie danych uzyskanych z 14 badań systematycznych, które wykazały umiarkowaną do wysokiej jakość metodologiczną i raportowania. Wyniki wykazały, że akupunktura (stosowana samodzielnie lub w połączeniu ze stymulacją elektryczną) i TEAS skutecznie łagodziły objawy CIPN, zmniejszały ból związany z CIPN, poprawiały krążenie krwi w żyłach i poprawiały jakość życia.

Wyniki niniejszego przeglądu wskazują, że korzyści z zastosowania akupunktury były zazwyczaj zauważalne w drugim tygodniu leczenia, utrzymywały się do szóstego tygodnia, a następnie stopniowo ustępowały. Powrót funkcji nerwów czuciowych następował szybciej niż powrót nerwów ruchowych, często w ciągu 1,5 tygodnia. Chociaż akupunktura w połączeniu z moxibustion* lub akupresurą również poprawiała wyniki leczenia pacjentów, brak wystarczających danych do dalszej analizy badania.